در سال ۲۰۱۳، زندگی ژنیفر موکیته تو یه لحظه واسه همیشه تغییر کرد.
جواب مادر اون به یه سوال کوتاه که اون و خواهران و برادرانش روزا از پرسیدن اون ترس داشتن بود که آرزوهای حال، گذشته و آینده اونو با خود جارو کرد و برد. در حالی که مادرش روی تخت افتاده بود و توان بلند شدن، تکون خوردن و حتی غذا خوردن نداشت و البته از رفتن به بیمارستان هم دوری می کرد، در آخر اون و دیگر اعضای خونواده اش این جربزه رو پیدا کردن که ترسناک ترین سوال زندگیشون رو از مادر خود سوال کنن:” تو ایدز داری؟”. جواب مادر خراب کننده بود: “بله”.
بدتر از اون این که ایشون چند سال قبل از بدنیا امدن ژنیفر که حالا ۱۸ سال داشت و داداش و آبجی اون که هر کدوم ۱۴ و ۱۰ سال داشتن به این ویروس مرگبار گرفتار شده بود و بر خلاف علم به این موضوع، حرفی از اون نزده و در صدد درمان برنیامده بود. ایشون اعتراف کرد که داروها واسه ایشون بسیار بزرگ بوده و ایشون در خوردن اونا مشکل داشته.
موکیته گفت که مادرش این موضوع رو از بقیه اعضای خونواده مخفی نگه داشته.
خیلی زود در میان روستای اونا در استان بوگیری در شرق اوگاندا پیچید که همه اعضای خونواده موکیته به این ویروس آلوده شدن. ایشون گفت که بعد از این اتفاقات زندگی سختی داشته.
وقتی که یه زن باردار حامل ویروس HIV بوده و داروهای ضد ویروس مصرف نکنه، احتمال این که مریضی خود رو به جنینش منتقل کنه ۱۵ تا ۴۵ درصد میشه. اما اگه در طول دوران بارداری، زایمان و شیردهی تحت درمان قرار داشته باشه این احتمال به زیر ۵ درصد می رسه. در خیلی از کشورها به خصوص اوگاندا آزمایش HIV به صورت رایگان و در دسترس در اختیار شهروندان قرار داره و زنائی که موقع بارداری به مراکز درمانی مراجعه می کنن تست HIV میدن.
در ادامه زنائی که به این ویروس آلوده باشن در همون مراکز تحت درمان رایگان قرار می گیرن. اما وقتی که موکیته بدنیا اومد هیچ کدوم از این مراحل به وسیله مادرش اجرا نشد.
بعد از افشا شدن مریضی مادر موکیته، پدر خونواده اونو از خونه بیرون انداخت اما از اون جایی که مادر جایی واسه رفتن نداشت و کسی نبود از اون مراقبت کنه به خونه برگشت و در آخر چند روز بعد درگذشت. خیلی زود مشخص شد که پدر و سه بچه خونواده هم به این ویروس مرگبار گرفتار شدن. با مرگ مادر که تنها شخص مورد اعتماد و همدم موکیته بود همه چیز واسه اون به سرعت تغییر کرد.
اون میخواس خودکشی کنه چون دیگه کسی نبود که از اون مراقبت کنه.
مجازات بدون جرم
در آفریقای دور و بر صحرا، دختران جوون بین ۱۵ تا ۲۴ سال با خطری دو برابر نسبت به پسران هم سن خود در مورد دچار شدن به ویروس HIV قرار دارن.براساس آمارهای جهانی، ۶۵ درصد از موارد دچار شدن به این ویروس در میان افراد بین ۱۰ تا ۲۴ سال زنان هستن و در مناطق دور و بر صحرا در آفریقا این عدد تا ۷۵ درصد هم می رسه.هر روز، ۱۰۰۰ زن و دختر جدید در این مناطق به این ویروس آلوده می شن.
راه های زیادی واسه دچار شدن به این ویروس هست اما در صحرای آفریقا رابطه جنسی اصلی ترین و مهم ترین وسیله انتقال ویروس HIVه.
براساس آمار رسمی ۶ درصد از زنان اوگاندایی که تحت مراقبتای دوران بارداری قرار دارن به ویروس HIV آلوده هستن.
به کمک برنامه های درمانی واسه جلوگیری از انتقال این ویروس از مادر به جنین، درصد این انتقال از ۲۹ درصد در سال ۲۰۰۹ به ۲٫۹ درصد در سال ۲۰۱۵ کم شده.
به گفته ماکیته، پدر اونا دلیلی واسه مراقبت از دختری که منتقل کننده ویروس HIVه نمی بینه.اینجوری خیلی زود ایشون به منزل خانوادگی مادرش رفت اما اون جا هم همه از موضوع خبر داشته و اون و مادر درگذشته اش رو به دلیل دچار شدن به این مریضی و مخفی کردن اون سرزنش می کردن.اینجوری موکیته تنها یه سال در اون جا دووم آورد و در این مدت با بدرفتاری و نفرت شدید دور و بریا روبرو بود.موکیته می گفت که در این مدت هزینه ای واسه رفتن اون به مدرسه نشده و امکاناتی که در اختیار بقیه قرار داشت به اون داده نمی شد.
آبجی کوچیک تر اونم که در خونه بابایی مونده بود بعد از یه مدت از خونه فرار کرده و پیش خاله اش رفت.داداش اونا در خونه موند و موکیته پس از یه سال به خونه برگشت.ایشون بزودی دریافت که پدرش دوباره ازدواج کرده.اون در اول امیدوار بود که مادر جدیدی پیدا کرده اما این باور هم خیلی زود تغییر کرد.
چون پدر و نامادری اش توجه زیادی به اون نداشته و نبود آموزش و غذای کافی بازم ادامه داشت و از اون بدتر این که بخش بزرگ کارای خونه رو باید اون انجام می داد.در اواخر سال ۲۰۱۸، پدر ماکیته اعلام کرد که زمان ازدواج اون رسیده.
در واقع از نظر اون دیگه حتی دیر شده بود چون به باور اون ۲۱ سالگی سن زیادی واسه ازدواج بنظر می رسید.اون از این موضوع هول و ترس دارین که دخترش هیچ وقت نتونن ازدواج کنه و بچه دار شه.ماکیته در صحبت با آلن کیندکووا، مدیر برنامه اتحاد جوانان اوگاندا در مورد سلامت باروری و ایدز اینجور گفت:” این موضوع مرسومه، به خصوص واسه دخترائی که با ویروس HIV زندگی می کنن.دختران خیلی از روی زور و اینکه دیگه چاره ای نیس از مدرسه انصراف داده و مجبور به ازدواج می شن”.کیندکووا در این باره میگه که مردم به دختران ۲۰ ساله می گن که باید بچه دار شن به خصوص دخترائی که به ویروس HIV گرفتار هستن.
اما مسئله اینه که دلیل اصلی تشویق شدن دختران به ازدواج اینه که در صورت ازدواج کردن دیگه خونواده بابایی هیچ مسئولتی در قبال اون ندارن و در واقع پدر موکیته می خواد با شوهر دادنش خود رو از زیر بار مسئولیت اون خارج کنه.
موکیته از راه مشاوره با یه مرکز مشاوره ای بیماران ایدز حالا با یه کشیش قابل اعتماد زندگی می کنه.
اون تو یه مرکز مهارتی در روستای بولسا آموزش آرایشگری می بینه و از زمان باخبر شدن از بیماریش با داروهای ضد ویروسی تحت درمان قرار داره.
اون دوست داره ازدواج کنه و بچه دار شه اما قبل از اون باید آموزش هاش رو به اتمام رسونده و کاری پید کنه.
بدیت ترتیب در این کشور برنامه اصلی واسه مقابله با این مریضی از راه کنترل ابتلای نوزادان به ویروس HIVه تا اینجوری تعداد مبتلایان در سطح کلی کاهش پیدا کنه.
کمبود آموزش در بین زنان، مرد سالاری مطلق، باخبر نبودن از روشای ضد بارداری و کمبود آگاهی و خدمات درمانی مربوط به مریضی ایدز باعث شده که زنان و دختران اوگاندایی اولین و مهم ترین قربانیان دچار شدن به این ویروس خطرناک باشن.
