کردستان، اقلیم مجاهدتای خاموش مرزنشینان قهرمون و سرزمین خوشهای طلایی سرسبز غرب کشور، یکی از مقصدهای جذاب و کمتر شناخته شده طبیعت گردی واسه هموطنان بوده که در فصل بهار، زیباییای بسیار داره.
گزارش بهاری سرویس گردشگری ما، امروز سفری داشته به دیار اورامان تا با ۲۰ مقصد گردشگری جذاب این استان از سارال تا پالنگان آشنا شیم. دیاری که میزبان اصیل ترین اقوام ایرونی بوده و آداب بهاری خاص خود رو دارن.
با کردستان گردی امروز ما همراه باشین.
کردستان کجاس؟
سرزمین سرسبز و جذاب کردستان، یکی از مقصدهای عالی طبیعت گردی واسه هموطنان هستش که در اردیبهشت، یکی از بهشتای ایران چهار فصل هزار رنگ میشه. استان کردستان (پاریزگاری کوردستان)، یکی از استانای کشور بوده که مرکز اون سنندجه. حدود ۲ درصد کل مساحت کشور رو این استان در اختیار داره و در دامنه ها و دشتهای رشته کوه زاگرس قرار داره.
این استان سرسبز با استانای آذربایجان غربی، زنجان، همدان و کرمانشاه هم مرز بوده و از غرب به کشور عراق محدوده. از جمله استانای پر حمله در جریان جنگ تحمیلی همین استان قهرمون کردستانه که شهدای زیادی رو واسه مراقبت از کشور تقدیم کردن. مریوان، بیجار، دهگلان، دیواندره، سروآباد، سقز، قروه، کامیان و بانه از جمله شهرستانای معروف این استان هستن. جمعیت این استان حدود ۱.۵ میلیون نفر برآورده می شه.
یکی از فوق العاده ترین طبیعتای ایران رو طبیعت کردستان داره که از دید اقلیمی و طبیعی، منطقه ای کوهستانی بوده و دشتهای مرتفع و درهای پهن رو در خود جای داده. سرچشمه خیلی از رودخانه های بزرگ در کوه های استان کردستانه. کردستان، سرزمین زریواره که توضیحاتش رو جناب ایشون (دیرین دیرین) اشاره کردن.
جنگلای بلوط، آبشارها و رودخانه های خروشان در دشتهای هزار رنگ با طبیعتی چشم نواز، بخشی از ظرفیتای طبیعی و تاریخی استان کردستان رو در دامنه های زاگرس ظاهر کرده. ما از کردستان، موسیقی کردی رو به یاد داریم و جشنواره ای از زیباییای طبیعی و تاریخی قدیمی.
حالا بزرگ ترین سینمای روباز جهان با گنجایش ۱۰ هزار نفر در پارک جنگلی آبیدر سنندج قرار داره که پرده ای به وسعت ۳۵۰ متر مربع در اونجا نصب شده.
استان کردستان به دلیل دارا بودن شرایط مناسب اقلیمی و زیستمحیطی، از دوران قبل از تاریخ، به عنوان یکی از استقرارگاههای بشری مهم بوده و یافته های حاصل از جستجوهای علمی باستان شناسی در مکانهای باستانی نشون دهنده این مطلبه.
در کردستان بیشتر از ۱۲۰۰ اثر باستانی شناسایی شده و حدود ۵۰۰ اثر از اونا در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده. هنوز هیچ اثری از استان تاریخی کردستان در فهرست میراث جهانی یونسکو نیستش که با امید به اینکه در سالای آینده، این افتخار هم به کارنامه افتخارات کردستان اضافه شه.
بیشتر جنگلهای استان دراطراف شهرهای بانه و مریوان واقع شده و بعد از جنگلهای شمال کشور در درجهٔ دوم اهمیت قرار داره.
الان جنگلهای استان به صورت درختچه و بوته های پراکنده دراومده. معروفترین درختان جنگلی این جنگلها بلوط، گلابی، گردو، سیب وحشی، پسته وحشی، زالزالک، آلبالو جنگلی، نارون، افرا و درختهایی مانند گز و بید وحشی در کنار رودخانه س.
سفر به سارال
یکی از مقصدهای گردشگری دیدنی استان کردستان، منطقه ساراله که در واقع یکی از بخشای سه گانه شهرستان دیواندره هستش.
این منطقه دارای چهل داهات بوده و از مراتع سرسبز و اماکن تاریخی و دیدنی بسیاری برخورداره.
مناطق چشم نواز و دل انگیز سارال، می تونه مقصد سلفی گردی طبیعی واسه عاشقان اینستاگرام باشه که نه فقط در ایام نوروز، بلکه در نیمه اول سال با استقبال گسترده گردشگران داخلی و خارجی مواجه می شه.
از مراتع سارال به عنوان یکی از بهترین مراتع ایران نام می برن و مقصدی واسه تحقیقات روی گیاهان دارویی در کشور مطرحه. از اواسط پاییز هزار رنگ هزار نقش کردستان، منطقه سارال پوشیده از برف می شه و سرسبزی اون رنگ سپیدی به خود میگیره.
کردستان، دیار کوه های سر به فلک کشیده و از اون جمله میشه به: زه ردوان، زیراوای شیرکوژ، کلاوره ش، قه لاریانه، ته وریزخاتون، مره ده ر، شیخ لطیف، چاروه سوار، قزلبلاغ، که ل کوژ، به رده ره ش و به رده سپی اشاره کرد.
یکی از مواردی که دلیل شده تا سارال به عنوان یکی از قطبای گردشگری کردستان مطرح شه، وجود قلعه های افراسیاب در دهاتی به همین نام (قلعه بارام یا بهرام) بوده که در روستای قه له واقع شده.
باید توجه کنیم که مراتع و کوه های زیبای سارال، رویشگاه گلای وحشی و گیاهان دارویی و خوراکی بی شماریه که بخاطر این، اگه مسافر دیار اورامان شدید، همراه داشتن کتاب گیاهان دارویی رو به شما در بهار گردی کردستانی پیشنهاد می کنیم.
بهار سارال مثل اردیبهشت سوباتان و سرولات در استان گیلان، بهشت رو روبروی دیدگان شما به تصویر می کشه و پوشیده از پیچک و کنیوال، خوژه، پسل، کاشمه، هفت توقه، ریواس، تورشکه و خیلی از گیاهان خوراکی دیگری می شه که نمونه اونا رو در کمتر جای دیگری میشه یافت.
زبون گویش مردم این منطقه کردی سورانی و دارای لهجه ای مخصوص و مشخصه و لباسای زنان و مردانشان هم با بقیه مناطق کردنشین تفاوتایی داره.
از جمله چگونگی بستن دستمال یا یعنی دستاری که به سر می بندن جدا از نقاط دیگه استانه که اینم از دیگر مشخصه ها و ویژگیای مردم روستاهای ساراله.
مردم روستاهای بخش سارال به شغل کشاورزی و دامداری مشغول هستن چراکه یکی از مناطق مستعد واسه دامپروری و کشت اجناس دیمی هم چون گندمه و از این دید در کل استان شناخته شده.
مسجد جامِع سنندج
یکی از مقاصد گردشگری کردستان، مسجد جامِع این استانه که در خیابون امام خمینی واقع شده و بیشتر از یکصد و چهل سال قدمت داره و به وسیله امان الله خان، والی کردستان در عهد قجر ساخته شد.
شبستان ۲۴ ستون مسجد جامِع سنندج، اونو در فهرست یکی از دیدنی ترین مساجد غرب کشور قرار داده.
پارک تفریحی آبیدر
یکی دیگه از مقصدهای گردشگری جذاب و هیجانی کردستانیا، مجموعه پارک تفریحی آبیدر – سنندجه که در غرب شهر سنندج و در انتهای خیابون ابیدر بر دامنه کوه آبیدر قرار داره.
شهر سنندج از فراز این پارک چشم انداز بسیار زیبائی داره.
چندین باغ و چشمه طبیعی در این پارک هست . یکی از بزرگ ترین باغای این مجموعه باغ امیریه بوده که همونطور که گفتیم، بزرگ ترین سینمای رو باز (تابستانه) کشور در این باغ جای گرفته .
این مجموعه از قدیما تفریحگاه مردم سنندج بوده و کوه آبیدر دارای محبوبیت خاصی میان مردمه.
بازار سنندج
بازار سنندج بر خلاف بازار تبریز و قزوین و اصفهان، سابقه طولانی داشته و بیشتر از ۴ قرن قدمت داره.
این بازار همزمان به مرکزیت شهر سنندج ساخته شد و قدمتش به دوران حکومت اردلانا برمیگرده. مثل بعضی از بازارهای قدیمی ایران، پلانی مستطیل شکل داره که قسمت شمالی اون بازار سنندجی و قسمت جنوبی اون بازار آصف اسمشه.
ویدیو زیر شما رو به گشتی ۲ دقیقه ای در بازار تاریخی سنندج می بره.
سنندج مثل کیش و چابهار، بازارهای شلوغ و خیلی مدرن نداره. اما همین بازار با وجود بازارهای زیادی که تو یه دهه گذشته در سنندج احداث شده، یکی از مراکز خرید اصلی و مهم استان بوده و گردشگران زیادی رو در طول سال به سمت خود میکشونه.
عمارت آصف
از جمله دیگه مقصدهای گردشگری تاریخی و مهم کردستان، عمارت آصفه که به خونه کرد یا موزه مردم شناسی منطقه هم می شناسنش. این تماشاگه راز رو بزرگ ترین موزه مردم شناسی قومی در ایران می دونن که در خیابون امام خمینی سنندج قرار داره.
این موزه در عمارت آصف برپا شده و از جمله بزرگترین عمارتهای اعیانی شهر سنندج هستش.
عمارت آصف دارای ارزشای خاص معماری از دید آجر کاری و گچ بری و اروسی سازیه و حموم اون زیباترین حموم خصوصی در بین حمامای سنندجه. این عمارت رو میشه با خونه شیرازیا مقایسه کرد.
بنای اولیه این عمارت در دوره صفویه بوده و در دوره های قاجار و پهلوی تکمیل شده.
عمارت خسرو آباد – سنندج این عمارت در بلوار خسرو آباد (شبلی) قرار داره.
این عمارت عالی و مرکز حکومت اردلان مخصوصا خسروخان اردلان بوده.
مجموعه عمارت و باغ اون علاوه بر دو بخش اصلی یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار در بخش غربی و ساختمون شرقی با غلام گردشا و ایوون ستون دار مشرف بر صحن عمارت و فضای خارجی بنا دارای فضاهای دیگری چون حموم، اتاق قاپچیان و خدمتکارانه.
تزئینات معماری این بنا شامل گچبری، آجرکاری، اروسیای قشنگتر و حوض چلیپا شکل داخل عمارته.
عمارت وکیل
علاوه بر عمارت آصف، یکی دیگه از مقصدهای گردشگری معروف کردستان رو میشه عمارت وکیل دونست. این خونه تاریخی در خیابون کشاورز قرار داره و ۳ حیاط بزرگ و یه حموم خصوصی در اون دیده می شه.
البته این عمارت در کنارش یه حموم عمومی هم تاسیس شده.
عمارت وکیل مثل وکیل شیراز، یادگاری از دوران زندیه بوده و بخشای دیگه، واسه دوره قاجاره. این مجموعه دارای تزئیناتی چون آجرکاریهای قشنگتر و اروسیای پرکار بوده و حیاط مرکزی دارای سقف شیروانی با طرح کلاه فرنگیه.
اگه به کردستان رفتید، بازدید از عمارت وکیل و آصف رو در برنامه خود بذارین.
امام زاده گان مدفون در کردستان
هر شهری در ایران، مکانای مذهبی زیادی داره که در کردستان هم امام زاده پیر عمر، از جمله مقصدهای گردشگری مذهبی این خطه از کشوره. امام زاده پیر عمر در ضلع جنوبی خیابون امام خمینی واقع شده و تاریخ ساخت اون سال ۱۰۴۶ هجری قمری گفته شده.
بنای آرامگاه شامل تزئینات آجری گچبری و اروسیای قشنگتر هستش.
قسمتهای کلیای از بنا به دلیل فرسودگی در سالای ۱۳۷۲ هجری شمسی بازسازی شده.
البته امام زاده هاجر خاتون در خیابون صلاح الدین ایوبی در محله قدیمی سرتپوله سنندج واقع شده و براساس روایتا، این امام زاده شریفه، آبجی امام رضا (ع) است که در سفر اون بزرگوار به خراسان در کردستان رحلت کرد و در این مکان به خاک سپرده شده .
در مجاور این امام زاده مسجد و آرامگاه مشایخ و بزرگان سنندج هم قرار داره.
البته امام زاده پیر محمد سنندج هم از دیگر مقصدهای گردشگری مذهبی استانه. این بقعه در میدون نبوت سنندج در بالای تپهای که قبرستان قدیمی شهر واقع شده قرار داره.
این بنا محل دفن امام زاده محمد بن یحیی مشهور به پیر محمده.
داهات گردی در نگل مریوان
اگه عاشق داهات گردی هستین، کردستان یکی از مقصدهای دیدنی روستاگردی در کشور هستش و از اون جمله میشه به روستای قشنگتر نگل شهرستان مریوان اشاره کرد.
این داهات در شصت و پنج کیلومتری غرب سنندج قرار داره و در اون، مسجدی قرار داره که قرآنی قدیمی در اون نگهداری می شه.
این قرآن در بین مردم جایگاه والایی داره و همه روزه عده کثیری از نقاط دور دست واسه زیارت قرآن به این داهات میان.
دریاچه سد قشلاق
دریاچه سد قشلاق سنندج از دیگر مقصدهای گردشگری هیجانی این استانه که در فاصله بیست کیلومتری شمال سنندج قرار داره.
این دریاچه در راه جاده سقز روی رودخانه قشلاق سد مخزنی قشلاق احداث شده و دریاچه پشت سد بیشتر از ۱۰ کیلومتر طول داره.
این دریاچه یکی از مقصدهای گردشگری آبی در کردستانه.
قلعه باستانی سقز
قلعه باستانی سقز از جمله مقصدهای گردشگری تاریخی کردستانه که در شصت کیلومتری جنوب شرقی سقز روی تپه ای مرتفع که به محیط دور و بر تسلط داره قرار گرفته و حالا بخشایی از اون به یادگار مونده.
از حفاریهای این تپه که بیشتر در گذشته و به صورت غیر مجاز بوده اشیای زیادی به دست اومده که بعضی از اونا در موزه های داخلی و بسیاری هم در موزه های خارج هستن. از جمله اشیای به دست اومده قطعات عاج منقوش بوده که نقوش حیوونی و صحنه شکار اساطیر روی اونا حک شده و از ارزش خاصی برخورداره.
از روی چند قطعه از اونا، نقش برجسته آبیدر سنندج طراحی، بزرگ نمایی و ساخته شده.
گردنبند طلا و سر عقاب طلائی از دیگر نمونه های اشیای کشف شده تپه زیویه هستن که از ارزش زیادی بهره مند هستن.
آثار این تپه مربوط به هزاره اول قبل از میلاده.
قلعه باستانی قمچقای
علاوه بر قلعه باستانی سقز، قلعه باستانی قمچقای در چهل و شش کیلومتری بیجار از دیگر مقصدهای گردشگری تاریخی استان کردستانه. بنای این قلعه به سده های هشتم و نهم قبل از میلاد برمیگرده. دور و بر قلعه رو درهای عمیق در بر گرفته که یه طرف اون مسلط به دره ای به نام دره شاهانه.
این قلعه تا دورههای ساسانی و اسلامی هم مورد استفاده قرار می گرفت. در این قلعه سفالهایی از دوره اسلامی (قرن ششم و هفتم قمری) به چشم میخورد.
بیرون قلعه و در سمت شمالغربی، بقایایی از دیوارهها و تراس بندیها دیده میشه. این پشته از راه پلکانی که از سنگ کوه تراشیده شده با اراضی مرتفع شمالی در رابطه بود. منطقه اورامان یکی از مناطق زیبای استان کردستان، منطقه اورامانه که در شرق مریوان قرار داره و دارای کوهستانهای قشنگتر با پوشش جنگلیه.
رودخانه بزرگ سیروان، از این منطقه و دره اورامان عبور میکنه و به رودخانه دیاله در عراق می رسه. روستای اورامانات تخت در جنوب شرقى شهر مریوان قرار داره که بوسیله جادهاى به طول هفتاد و پینج کیلومتر به شهر مریوان وصل مىشه. این داهات رو هزار ماسوله هم مىنامند.
چون معمارى اون مثل ماسوله س و معماری اون مثل کهتویه هرمزگانیا به نظر می رسه. حیاط هر خونه بام خونهاى دیگه س، اما با وسعتى بیشتر. معمارى اورامانات و سرسبزى این منطقه کوهستانى رویاى پلههایى به سمت بهشت رو متصور مىکنه. خونههاى این داهات با سنگ و بیشتر به صورت خشکه و به صورت پلکانى ساخته شده.
مراسم دیدنی پیر شالیار رو اینجا ببینین.
مردم منطقه فکر می کنن اورامانات تخت زمانى شهرى بزرگ بوده و مرکزیتى خاص داشته به خاطر همین از اون به عنوان تخت یا مرکز (حکومت) ناحیهاى اورامان یاد مىکردهان. به غیر از وضعیت خاص داهات از نظر معمارى، موقعیت چشمههاى پرآب، مراسم خاص و آداب و رسوم و وجود مقبره و مسجد پیر شالیار و مخصوصا جمعیت و تعداد ساکنان قابل توجه اون بیان کننده اهمیت منطقه از زمان ساسانىه.
ژیوار
ژیوار در منطقه هورامان استان کردستان یکی از روستاهای تاریخی و باستانیه که در زبون کُردی معنی جای زندگی میده این داهات در شهرستان سروآباد در جنوب کوه های کوسالان و در کنار رودخانه سیروان و در همسایگی شمالی روستاهای بلبر و سلین واقع شده.
این داهات میان دره ای قرار داره که باغا و جنگلای سرسبز بلوط حاشیۀ اونو فراگرفته س تابستانای گرم و معتدلی داره و زمستانای اون در خیلی از چند سال سرده.
روستای پالنگان
روستای پالنگان در منطقه کامیاران، یکی از دیدنیای کردستانیا هستش.
در منطقه دهستان «ژاو رود» از توابع شهرستان کامیاران و در ۴۸ کیلومتری شمال غرب این شهر ،جایی با صفا قرار داره.
داهات در دامنه کوه و در ۲ طرف دره قرار گرفته و خونه های اون با سنگ و عموما به حالت پلکانی ساخته شده و پشت بام منزل پایین حیاط منزل بالا هستش.
این داهات علاوه بر داشتن معماری قشنگتر، دارای چشمه ، آبشارها و طبیعتی پر از زیبایی منحصر به فرد در استان کردستانه و در کنار رودخانه ای قرار گرفته که به رودخانه سیروان می رسه. این ناحیه یکی از مراکز مهم کردستان از دوره سلجوقی به بعد بود و بقایای قلعه پلنگان که مجاور داهات و در بالای کوه قرار گرفته تایید کننده این امره.
روستای پالنگان علاوه بر ۲۰ چشمه جوشان در دره تنگیور داره که آب زلال و خنک خود رو به رودخانه تنگی ور می ریزن و آبشارهای حاصل از ریزش آب این چشمه بسیار دیدنیه.
روستای پالنگان نزدیک به یکهزار نفر جمعیت داره و به لهجه اورامی صحبت می کنن با این که پالنگان تو یه منطقه کوهستانی قرار داره اما به دلیل آسفالت بودن راه، در تموم طول سال امکان بازدید از این داهات هست فعالیت یه واحد شیلات در کنار داهات هم باعث شده تا بهترین خوراکی پذیرایی از گردشگران طبخ شکلای جور واجور ماهی باشه.
تخت سلیمان تکاب
یکی از مقصدهای گردشگری تاریخی ایران و جهان رو باید در تخت سلیمان تکاب (مجموعه اسرار آمیز در دل تاریخ) جستجو کرد که یکی از مهمترین و مشهورترین مراکز تاریخ تمدن ایران و جهان و چهارمین اثر ملی ثبت شده کشور در فهرست آثار تاریخی یونسکو هستش.
تکاب در ۴۵ کیلومتری کردستان و از توابع استان سرسبز آذربایجان غربیه. بخاطر این، مسافران عزیز کردستان گرد می تونن با کمی رانندگی، خود رو به یکی از مقصدهای تاریخی دور و بر این استان رسونده و با ظرفیتای باستانی اون آشنا شن.
این مجموعه فرهنگی – تاریخی به مساحت ۱۲۴ هزار مترمربع که در دوران جور واجور محل سکونت مادا، اشکانیان، ساسانیان و مغولا بوده در استان آذربایجان غربی هستش و به روایتی محل تولد زرتشت پیامبره.
قلعه تاریخی تخت سلیمان بازمانده از دوره ساسانیان با بخشهای مختلفی مثل آتشکده آذر گشسب به عنوان یکی از مهم ترین آتشکده های دوره ساسانی، آتشکده شاهی و جنگ آوران، ایوون خسرو، معبد آناهیتا، آتشگاههای کوچیک و دروازه ها و دیواره های مستحکمش از بناهای مهم تاریخی جهان به حساب میرود.
پیشنهادای کردستان گردی
۱- بهار کردستان، یکی از بهترین فصول سال واسه سفر به دیار اورامانه. قبل از سفر، اطلاعات اقامتی و گردشگری رو از اداره کل گردشگری استان کردستان به دست بیارین.
۲- پیشنهادای لونلی پلنتیا و تریپ ادوایزریا رو در سفر به کردستان در نظر داشته باشین.
۳- صنایع دستی کردستان از جمله سوغاتی هاییه که از دیار پر افتخار و تاریخی کردستان میشه واسه دوستان و آشنایان هدیه آورد. واسه پشتیبانی از اقتصاد داخلی و صنایع دستی این خطه، خرید از این آثار رو یادتون نره.
۴- اگه قصد روستاگردی در کردستان به خصوص در اورامانات تخت دارین، از موسسات گردشگری سنندج درباره امکان رزرو خونهای دهاتی از قبل اطلاع لازم رو به دست بیارین.
۵- بهار و تابستون و پاییز، سه فصل دیدنی کردستانه. اگه به سمت آذربایجان غربی و کرمانشاه رفتید، کردستان قشنگتر رو در برنامه گردشگری دهاتی و گردشگری طبیعی خود بذارین.
۶- یکی از مقصدهای آبشار گردی کردستان در منطقه اورامان قرار داره که آبشار بل اسمشه. عظمت خاص این آبشار داره که به دیدنش در فصل بهار و تابستون می ارزه.
۷- غار باستانی کرفتو در دیوان دره یکی از مقصدهای گردشگری زیر زمینی کردستانه که گردشگران زیادی داره.
۸- چهل چشمه هم از جمله دیگه مقصدهای طبیعت گردی دیار اورامان بوده که در فصل بهار و تابستون، محیط فرهبخشی رو واسه طبیعت گردان به ارمغان می آورد.
۹- چشمه باباگرگر در قروه که ۱۸ کیلومتری شمال شرقی این شهرستان قرار داره، از جمله دیدنیای کردستانه که در نظر داشته باشین.
واسه رزرو مکانای اقامتی و بلیط هواپیما، به کار گیری درگاهای زورق و پین تا پین رو یادتون نره.
آخرین خبرها از دنیای گردشگری ایران و جهان رو هر روز در دنیای سفر و آرزو سفر دنبال کنین.